Ból przewlekły różni się od nagłego - najczęściej pochodzenia traumatycznego - gdy pies się uderzy, skaleczy, ulegnie wypadkowi. Ból przewlekły jest sam w sobie wykańczający a jego pochodzenie jest najczęściej mięśniowo-szkieletowe, neurologiczne lub onkologiczne. Jest on również bardzo frustrujący dla właścicieli zwierząt, którzy w trosce o swego pupila chcieliby jak najszybszego wyleczenia przyczyny bólu - co w wieku geriatrycznym nie jest zawsze jest możliwe. Natomiast objawowe leczenie bólu prowadzimy zawsze, gdyż długotrwały ból prowadzi do zmian patofizjologicznych w czynności wielu narządów. 

 OBJAWY

Objawy ułatwiające rozpoznanie bólu przewlekłego to nieprawidłowego zachowanie psa - brak interakcji z ludźmi i ewentualnie z innymi zwierzętami w domu, wokalizacje (skomlenie, warkot). Reakcją na dotyk jest wzrost napięcia mięśni i odsuwanie się lub agresja przy dotknięciu obolałego miejsca. 

Objawy ogólne - przyspieszenie tętna i oddechu, rozszerzanie źrenic. 

Pierwsze objawy bólu przewlekłego często nie są rozpoznane natychmiast, właścicieli niepokoi tylko zmiana zachowania psa. W tej sytuacji u psa geriatrycznego diagnostyka należy do lekarza weterynarii, który po ustaleniu przyczyny bólu zleci odpowiednie - najczęściej wielotorowe leczenie. 

Będzie ono uzależnione od wieku i metabolizmu pacjenta, ale przede wszystkim od nasilenia bólu. 

I tak: 

• w bólu słabym - stosujemy NLPZ (niesterydowe leki przeciwzapalne) + leki wspomagające
• W bólu umiarkowanym - słabe opioidy + NLPZ + leki wspomagające
• Bólu przewlekłym silnym - silne opioidy + NLPZ + leki wspomagające

Ponieważ ból przewlekły jest dynamiczny - słabnie i nasila się - dobrze aby właściciel psa miał tzw. lek ratunkowy w przypadku pogorszenia stanu np. późnym wieczorem czy w weekend - np. Tromadol w dawce - 2-5 mg/kg 2 x dz.

 LECZENIE

Odnośnie NLPZ - wszystkie dość dobrze redukują ból, ale dają również objawy uboczne - mogą powodować uszkodzenia w przewodzie pokarmowym, czy w nerkach. 

Paracetamol przestaje być kwalifikowany jako NLPZ, a przy stosowaniu zalecanych dawek nie stwierdza się u psów działań toksycznych. Inaczej ma się sytuacja u kotów, dla których jest potencjalnie toksyczny. 

Opioidy - to morfina, kodeina, metadon i strukturalnie podobny do morfiny tramadol. Leki tylko na określoną receptę lekarza. 

Choroba ta jest jedną z częstszych w wieku geriatrycznym - trwa przewlekle często z początku bez objawów, a kończy się narastającym bólem stawów - ich sztywnością i ograniczeniem ruchowości stawów. 

Może dotyczyć wszystkich stawów, również kręgosłupa i stanów międzykręgowych. Częściej chorują psy ras dużych, ale każda rasa może chorować. 

Weterynarz przez dokładne obmacywanie mięśni głowy, korpusu i kończyn określi miejsce istnienia stanów zapalnych i stawów i kości oraz zleci RTG tych miejsc. Pomogą one różnicować przewlekłe zapalenie stawów ze zmianami nowotworowymi, zapaleniem szpiku czy uszkodzeniem tkanek miękkich. 

Poza leczeniem farmakologicznym należy również pamiętać o kontroli masy ciała - w razie nadwagi już samo jej zmiejszenie często daje poprawę w objawach i zwiększa ruchliwość stawów.

Z nutraceutyków stosuje się glukozaminę i chondroitynę a w diecie produkty bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe Q3 oraz kolagen. 

 W celu przywrócenia ruchomości stawów stosuje się techniki rehabilitacyjne - głównie aerobowe. Ostatnio duże zastosowanie znajduje bieżnia wodna oraz fizykoterapia.

*Ten artykuł ma charakter poglądowy, nie jest próbą leczenia przez Internet. Zwierzę leczy lekarz weterynarii po uprzednim jego zbadaniu.